Azalèio
Kalmia procumbens
Ericaceae
Nom en français : Azalée couchée.
Descripcioun :L'azalèio dóu gènre Kalmia, èi la souleto azalèio fèro que trachis au nostre. Vèn sus siliço dins li champino e li cresten venta d'auto mountagno. Rebalo au sòu en fourmant de tepiero tihouso e lignouso. Li flour, roso, sorton au desneva.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Fau saupre que lis azalèio, coume proun d'Ericaceae, soun empouisounanto que caupon d'acetilandromedol, meme dins lou neitar di flour. Kalmia latifolia, proche, es utilisa en oumeoupatìo.
Port : Pichoto planto lignouso
Taio : 1 à 4 cm
Fueio : verticilado
Tipe bioulougico : Camefite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Kalmia
Famiho : Ericaceae
Ordre : Ericales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : 4 à 6 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Si
Autour basso e auto : 1800 à 2800 m
Aparado :
Vo
Remarco :
Jun à setèmbre
Liò : Champino
- Cresten ventous
- Tourbo
Estànci : Subaupen à Aupen
Couroulougi : Bourelao
Ref. sc. : Kalmia procumbens (L.) Gift, Kron & P.F.Stevens ex Galasso, Banfi & F.Conti, 2005
(= Azalea procumbens L., 1753 = Loiseleuria procumbens (L.) Desv., 1813 )
Coutello(-pudènto)
Iris foetidissima
Iridaceae
Noms en français : Iris fétide, Iris gigot.
Descripcioun :Aquesto coutello trachis en mato dins li relarg fres, souvènt proche d'aigo. Fai de flour pas trop grando en raport emé sa taio e la de si fueio (tambèn larjo fin qu'à 4 cm). Fai de poulìdi grano coulour d'arange que se vèson de tèms en ivèr, alor que la flourido èi pulèu courteto.
Usanço :La coutello-pudènto, coume tóuti li planto de sa famiho, èi di proun empouisounanto. Soun pulèu li bèsti que, de cop que i'a, s'empouisounon emé lou fen seca. Caup d'alcalouïde dangeirous que dounon de fouiro sanguinouso. De la touca pòu faire de dermatito.
Port : Grando erbo
Taio : 50 à 80 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Iris
Famiho : Iridaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 6
Ø (o loungour) flour : 5 à 6 cm
Flourido : Printems
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 700 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Bos fres
- Ribiero
- Baragno
- Órle de bos
Estànci : Termoumediterran à Coulinen
Couroulougi : Mediterrano-Atlantico
Ref. sc. : Iris foetidissima L., 1753